คลอรีน…กับสระว่ายน้ำ ตอนที่ 2

คลอรีนคือสารฆ่าเชื้อหรือยาฆ่าเชื้อประเภทหนึ่งค่ะ สามารถฆ่าเชื้อโรคได้เช่นเดียวกับแอลกอออล์ ไอโอดีน หรือน้ำเกลือที่เราใช้ล้างแผล แต่คลอรีนมีประสิทธิภาพดีกว่ามากคือใช้เพียงเล็กน้อยก็สามารถ ฆ่าเชื้อโรคได้หมด ใช้แค่ประมาณ 1/4 ส่วนในล้านส่วนก็เพียงพอสำหรับสระว่ายน้ำค่ะ

คลอรีนทำงานโดยปฏิกิริยาที่เรียกว่าออกซิไดส์ (Oxidized)......อธิบายแบบง่ายๆ ว่าคลอรีนจะทำลายเชื้อโรค หรือสารอินทรีย์ต่างๆ ในน้ำโดยทำให้มันแตกออกเป็นเสี่ยงๆ และยังสามารถสลายชิ้นส่วนเหล่านั้นให้เล็กลงอีกจนละลายไปกับน้ำจนหมดสิ้น

แต่การทำงานของคลอรีนนั้นจะขึ้นอยู่กับสภาพการเป็น กรด-ด่าง หรือ ค่าพีเอช (pH) ค่ะ สระว่ายน้ำที่แนะนำโดย สมาคมสระว่ายน้ำและสปาประเทศสหรัฐอเมริกา (APSP) คือ pH อยู่ในช่วง 7.2-7.8 ซึ่งเป็นช่วงที่คลอรีนสามารถทำงานได้ดีและไม่เป็นอันตรายต่อผิวของมนุษย์

ถ้าพีเอชมากเกินไปค่าเข้าใกล้ 8 หรือมากกว่า 8 คลอรีนจะอยู่ในสภาพที่ทำงานไม่ได้ เราจึงมักพบว่าถ้าเจอน้ำเขียวๆ นี่ พีเอชสูงแน่ๆ แต่ถ้าต่ำเกินไป ต่ำกว่า 7 หรือค่าเข้าใกล้ 6 (หรือต่ำกว่า 6 ก็ยังมี!)

ถึงแม้คลอรีนจะทำงานได้ดีมากๆ แต่ผู้ใช้ก็จะเริ่มมีปัญหาระคายเคือง แถมสภาพกรดนี้ยังกัดกร่อนบันไดและโครงสร้างที่เป็นโลหะในสระว่ายน้ำอีกด้วย

การทดสอบคลอรีนหากใช้เครื่องมือวัดคุณภาพดี ความละเอียดสูง จะอ่านค่าคลอรีนออกมาได้ 3 ค่า นั่นคือ:

  • คลอรีนอิสระ (free chlorine) เป็นค่าของคลอรีนที่ยังใช้ได้ ทำงานได้
  • คอมไบน์คลอรีน (combined chlorine) คือคลอรีนที่ถูกใช้ไปแล้วเป็นขยะของคลอรีนที่ทำงานไม่ได้อีก

คลอรีนทั้งหมด ซึ่งเป็นผลบวกของคลอรีนอิสระและคอมไบน์คลอรีน ส่วนการทดสอบด้วยชุดทดสอบแบบ test kit เทียบสี การอ่านค่าจะหมายถึงค่าของคลอรีนทั้งหมด ในบางครั้งเมื่อน้ำในสระของเรากลายเป็นสีเขียว วัดค่าออกมาแล้วพีเอชก็ต่ำ คลอรีนก็สูงแถมยังเหม็นคลอรีนมากด้วย ให้สัณนิษฐานไว้เลยค่ะว่าค่าคลอรีนที่วัดได้นี่คือคอมไบน์คลอรีนหรือคลอรีนขยะแน่นอน

คุณสมบัติอีกอย่างของคลอรีนคือมันทำให้น้ำเป็นกรดเพิ่มขึ้น และในสภาพที่เป็นกรดมากๆ (pH ต่ำกว่า 6) สารแทบทุกชนิดในน้ำ ทั้งตะกอนแขวนลอย ทั้งคราบต่างๆ จะละลายไปจนหมดสิ้น ทำให้น้ำดูใส สระดูสวยงาม แต่ทำให้ผู้ใช้รู้สึกระคายเคืองผิว แสบตา ผมแห้ง เปราะ ขาดง่าย ดังนั้นการเติมคลอรีนเยอะๆ จึงไม่ใช่ตัวเลือกที่ดีนักในการทำให้น้ำใสค่ะ

อ่าน: คลอรีน..กับสระว่ายน้ำ Part 1